75 jaar Bob Marley: Natty Dread (1974)

Een kleine 40 jaar na zijn dood geldt Bob Marley nog altijd als de allergrootste reggaezanger aller tijden. Vanwege het feit dat hij 75 jaar geleden geboren werd, blikken we met een reeks artikelen terug op zijn belangrijkste albums. Deze maand is dat het in 1974 verschenen Natty Dread, het eerste album dat hij maakte na het opstappen van Bunny Wailer en Peter Tosh. Het werd daarom uitgebracht onder de naam Bob Marley and The Wailers.
Bob Marley had iets te bewijzen in 1974. In de voorgaande periode hadden Bunny Wailer en Peter Tosh beiden The Wailers verlaten, juist op het moment dat met het album Burnin’ een wereldwijde doorbraak aanstaande leek. De breuk was het resultaat van allerlei slepende zakelijke en persoonlijke kwesties, die extra gecompliceerd werden toen Bob Marley door platenmaatschappij Island met zachte hand naar voren geschoven werd als het boegbeeld van de band. Na hun vertrek bouwde Marley een deels nieuwe formatie op. Om het verlies van Bunny Wailer en Peter Tosh op te vangen, stelde hij een dameskoortje samen dat bestond uit Marcia Griffiths, Judy Mowatt en zijn echtgenote Rita Marley. De grote vraag daarbij was natuurlijk, hoe zou het Bob Marley vergaan nu alles op zijn schouders rustte?
Voor de opnamen van het nieuwe, belangrijke album werd teruggegrepen op de beproefde werkwijze van de voorgaande albums. De basis werd in de Harry J. Studio in Kingston, Jamaica gelegd, om de songs vervolgens af te maken in de Island Studio in Hammersmith, Londen. Opnieuw werden nieuwe composities gecombineerd met nummers die al een eerder leven hadden gehad. In die laatste categorie viel onder anderen de openingstrack Lively Up Yourself dat in 1971 al een hit was geweest in Jamaica, terwijl Bend Down Low zelfs stamde uit 1967.
Nieuw was wel No Woman, No Cry, dat in de loop van de jaren zou uitgroeien tot een van Bob Marley’s meest geliefde songs. Opvallend genoeg werd het niet toegeschreven aan de zanger zelf, maar aan een mysterieuze figuur met de naam Vincent Ford. Hij bleek al decennia op Jamaica een eettentje voor minderbedeelden te runnen, waar Bob Marley in zijn jonge jaren ook regelmatig aangeschoven was. In interviews claimde hij zelfs dat de goedkope maaltijden hem voor een waarschijnlijke hongerdood behoed hadden. Hij zette het nummer op de naam van zijn redder, zodat deze in staat zou zijn om dankzij de royalties nog jaren dat mooie werk voort te zetten.

De naam van Bob Marley zelf stond slechts achter drietal songs: Lively Up Yourself, Bend Down Low en Revolution. Achter die van anderen prijkten die van vrienden en bandleden; vooral Rita Marley werd rijkelijk met credits bedeeld. Terwijl hij de nummers toch echt allemaal zelf geschreven had. Dit had overigens niet met liefdadigheid te maken. De zanger lag hevig overhoop met zijn muziekuitgeverij en probeerde op deze manier zijn nieuwe repertoire buiten schot te houden.
Het was daarmee overigens niet alleen onrustig in de directe omgeving van de zanger. In de eerste helft van de jaren zeventig was het vanwege politieke onrusten en een wild om zich heen grijpende criminaliteit erg onrustig op Jamaica. Het eiland leek zelfs af te stevenen op een regelrechte burgeroorlog. Het was een rauwe realiteit die doorklonk in de teksten van Them Belly Full (But We Hungry), Rebel Music (3 O’Clock Road Block), Talkin’ Blues en Revolution. Het waren songs die ervoor zorgden dat hij, nog meer dan voorheen, gezien werd als de stem van de onderdrukte, achtergestelde massa in Jamaica – maar ook steeds meer elders in de wereld.

Het album verscheen op 25 oktober 1974. De recensies waren opnieuw zeer positief. Er werden lovende woorden gewijd aan de songs, de teksten en de bijdragen van het dameskoortje de I Threes, die het geluid van Bob Marley een nieuwe dimensie gaven. Het album verscheen onder de vlag van Bob Marley and the Wailers, om daarmee het nieuwe tijdperk zonder Bunny Wailer en Peter Tosh te markeren. The Wailers was nu de naam van zijn begeleidingsband geworden. De goede reacties betaalden zich terug in de vorm van uitstekende verkoopcijfers. In Amerika werd met een 92^e plaats in de Billboard Top 200 een hoogste notering tot dan toe gehaald. Het was ook het eerste album waarmee Bob Marley de Britse albumlijst haalde, met een 43^e plaats als hoogste positie.
Ook op het podium vervolgde Bob Marley zonder haperen zijn zegetocht. Vooral de I Threes hadden daarin een aanzienlijk aandeel. Niet alleen vormden ze met hun gospelachtige voordracht een enorme muzikale aanwinst, dankzij hun synchrone bewegingen en kleurrijke outfits waren ze ook een plezier voor het oog. Ze doorbraken met hun nadrukkelijke aanwezigheid bovendien de wat masculiene sfeer die er tot voor kort rond The Wailers hing. Het jaar 1974 kon met een gerust gemoed afgesloten worden: Bob Marley redde het uitstekend op eigen benen.
Klik hier om het album te beluisteren.