Fallen Angel: het leven en de invloed van Gram Parsons

Hoewel Gram Parsons al op 26-jarige leeftijd komt te overlijden, maakt hij in die korte periode zes invloedrijke albums. Zijn mix tussen country en rock ’n roll, door hem zelf bestempeld als ‘Cosmic American Music’, zou generaties muzikanten na hem beinvloeden.
Gram Parsons wordt op 5 november 1946 geboren als Ingram Cecil Connor III. Hij is 12 jaar oud als zijn vader zelfmoord pleegt. Zijn moeder hertrouwt en hij neemt de achternaam van zijn stiefvader aan. Parsons groeit op in Winter Haven, Florida. Zijn familie is gefortuneerd dankzij de honderden hectares boomgaarden die ze bezitten.
Parsons raakt geinteresseerd in muziek nadat hij een optreden van Elvis Presley ziet. In zijn tienerjaren speelt hij in diverse bandjes. Zij ouders kopen zelfs een club zodat Gram daar met zijn band in het weekend kan spelen. Als Parsons 16 is switcht hij van rock ’n roll naar folk, en in 1963 gaat hij in zijn eerste professionele band spelen, The Shilos. Deze band wordt zwaar beinvloed door bands als The Kingston Trio en The Journeymen.
Wanneer The Shilos het voor gezien houden gaat Parsons theologie studeren aan Hardvard, maar na één semester houdt hij het al voor gezien. In zijn periode op Harvard komt hij voor het eerst in aanraking met de country muziek van Merle Haggard.
In 1966 richt hij, samen met een aantal muzikanten uit de folk scene in Boston, de band The International Submarine Band op. Het jaar erop verhuizen ze naar Los Angeles en na aan paar bandwisselingen tekenen ze een contract met LHI Records, het label van Lee Hazelwood. Het album ‘Safe At Home’ wordt eind 1967 opgenomen en bevat een paar van zijn bekendste nummers, waaronder ‘Blue Eyes’, ‘Luxury Liner’ en ‘Do You Know How It Feels’, wat hij later opnieuw zou opnemen. Het album komt in de zomer van 1968 uit, maar de band is dan inmiddels uit elkaar.

Los Angeles blijkt een walhalla te zijn voor Gram Parsons. Hij raakt bevriend met diverse muzikanten uit de Laurel Canyon scene en gaat er vandoor van de vriendin van David Crosby. Diezelfde Crosby verlaat eind 1967 The Byrds, en in 1968 wordt Parsons door Byrd Chris Hillman gevraagd of hij auditie wil doen voor de plek de Crosby achter laat. Parsons wordt aangenomen en samen met Hillman en Roger McGuinn begint hij te werken aan het album ‘Sweethearts Of The Rodeo’. Dit album is een keerpunt in de carriere van The Byrds. Tot die tijd maakte de band voornamelijk folk albums, zwaar beinvloed door Bob Dylan, maar dankzij Parsons maakt de band de overstap naar country.
Op aandringen van Parsons besluiten The Byrds vanuit Los Angeles naar Nashville af te reizen om het album daar op te nemen. Naast een aantal bewerkingen van nummers van Bob Dylan, Woody Guthrie en Merle Haggard bevat het album ook de door Parsons geschreven nummers ‘One Hundred Years From Now’ en ‘Hickory Wind’. Het album wordt uiteindelijk voor de helft in Nashville en voor de andere helft in Los Angeles opgenomen. Parsons staat echter officieel nog onder contract bij LHI Records, en het label dreigt met juridische stappen tegen Parsons en The Byrds als het album uit zou komen. Hierdoor wordt Roger McGuinn gedwongen een aantal van Parsons’ vocalen te vervangen voor zijn eigen vocalen. Parsons is niet gelukkig met deze actie van McGuinn en beweert dat McGuinn de nummers heeft ‘verziekt’ door zijn eigen vocalen te gebruiken. Parsons’ vocalen blijven echter wel bewaard op de nummers ‘Hickory Wind’, ‘You’re Still On My Mind’ en ‘Life In Prison’.
Voorafgaand aan de release van het album reizen de Byrds in de zomer van 1968 af naar Engeland voor een concert in de Royal Albert Hall. Na dit optreden vertelt Parsons aan de rest van de band dat hij niet mee zal gaan naar de geplande concerten in Zuid-Afrika. Als reden geeft hij aan niet daar niet te willen spelen vanwege het apartheids-regime, maar de rest van de band denkt dat Parsons liever in Londen wil blijven om meer tijd te spenderen met Mick Jagger en Keith Richards, met wie hij tijdens het verblijf van The Byrds in Londen bevriend is geraakt.
The Byrds reizen zonder Parsons af naar Zuid-Afrika en op het moment dat ‘Sweethearts Of The Rodeo’ uitkomt is Parsons al bijna 2 maanden geen lid meer de band. Hij wordt vervangen door Clarence White. Uiteindelijk heeft Parsons slechts 5 maanden deel uitgemaakt van The Byrds.

Er ontstaat een heche vriendschap tussen Parsons en Keith Richard in de jaren die volgen. Ze zitten vaak dagen non-stop bij elkaar. Parsons laat Richards kennis maken met honderden oude country platen, en Richards doet het omgekeerde met oude blues platen. Ook kunnen ze samen uren jammen. Daarnaast delen ze ook nog een minder gezonde passie; die voor verdovende middelen.
Parsons keert in 1969 terug naar Los Angeles en neemt weer contact op met Chris Hillman, die inmiddels ook The Byrds heeft verlaten. Samen met bassist Chris Ethridge en steelgitarist ‘Sneaky’ Pete Kleinow richten ze The Flying Burrito Brothers op. Het geluid van de band gaat verder waar ‘Sweethearts Of The Rodeo’ ophoudt. Het debuutalbum ‘The Gilded Palace Of Sin’ klinkt als een hedendaagse versie van de Bakersfield country, bekend geworden door Buck Owens. Het album bevat zowel nieuwe composities van Parsons en Hillman,waaronder de klassieker ‘Hot Burrito #1’ als covers van soul en country klassiekers zoals ‘Dark End Of The Street’ en ‘Do Right Woman’.
Het album is weliswaar geen commercieel succes, maar wordt door critici lovend ontvangen. Tijdens de opnames heeft de band nog geen vaste drummer, maar als de band op tournee gaat wordt voormalig Byrd Michael Clarke aangenomen als drummer.
De band doet hun tour door de US per trein en mondt uit in een groot sex, drugs & rock’n roll festijn. Parsons is tijdens de tour grotendeels onder invloed van hallucinerende paddestoelen en cocaïne, waardoor de meeste shows chaotisch verliepen.

Na de treintour keert de band terug naar L.A. Chris Ethridge verlaat de band en wordt vervangen door latere mede Eagles oprichter Bernie Leadon. Parsons drugsgebruik begint inmiddels behoorlijk uit de hand te lopen waardoor hij slechts sporadisch nieuwe songs schrijft. Het grootste deel van zijn tijd verdoet hij aan feesten met de Rolling Stones, die zich tijdelijk in de US hebben gevestigd om hun nieuwe album ‘Let It Bleed’ op te nemen. Parsons’ drang om rondom de Stones te hangen is zo groot dat Mick Jagger hem op een avond moet dwingen om een concertverplichting van de Burrito’s na te komen.
Platenlabel A&M wil inmiddels hun investering terug zien en laat de band een aantal country covers opnemen met de bedoeling die als nieuw album uit te brengen. De opnames eindigen echter op de plank als de band toch besluit een geheel nieuw album op te nemen. ‘Burrito Deluxe’ wordt een stuk minder ontvangen, al bevat het wel de Jagger/Richards compositie ‘Wild Horses’, een nummer dat de Stones zelf een jaar later pas op zullen nemen. Tijdens de opnames van het album wordt al duidelijk dat Parsons klaar is met de Flying Burrito Brothers, en in overleg met Hillman besluit Parsons de groep te verlaten. Onder leiding van Hillman neemt de band hierna nog twee albums op.

‘Bevrijd’ van de Burrito Brothers tekent Parsons begin 1970 een solo contract met A&M Records. Hij gaat de studio in met producer Terry Melcher (Beach Boys, The Byrds). Beiden delen een bovenmatige interesse in cocaïne en heroïne, waardoor de sessies alles behalve productief zijn. Parsons verliest op een gegeven moment zelf geheel zijn interesse in het opnemen van songs. De opnames die zijn gemaakt in die periode zijn op mysterieuze wijze verdwenen.
In 1971 trekt Parsons weer met de Stones op tijdens hun tour door de UK met de hoop getekend te worden op hun nieuw opgericht Rolling Stones Records, met de bedoeling een album samen met Richards te kunnen maken. Hij trekt ook bij de band in wanneer zij in de Franse Villa Nellcôte hun volgende album ‘Exile On Main Street’ gaan opnemen. Parsons is constant onder invloed van drank en drugs, daarin bijgestaan door Richards. Uiteindelijk is het Richards’ vriendin die hem vraagt de villa te verlaten. In zijn autobiografie schrijft Richards dat Mick Jagger de aanstichter was van deze actie. In datzelfde boek schrijft Richards dat Parsons ‘zeer waarschijnlijk’ te horen is in het achtergrondkoor van het nummer ‘Sweet Virginia’, al wordt dit nergens op het album vermeld.

Wederom terug in US vergezeld Parsons éénmalig de Flying Burrito Brothers tijdens een concert. Hij vertelt aan Hillman dat hij een zangeres zoekt om, in de klassieke country traditie, de tweede stem te zingen op zijn aankomende solo album. Hillman adviseert hem om eens in Washington D.C. te gaan luisteren naar een nog onbekende zangeres die net haar debuutalbum heeft uitgebracht. Haar naar is Emmylou Harris. De twee hebben een enorme klik en een paar maanden later nodigt Parsons haar uit in L.A. om deel te nemen aan de opnamesessies voor een hernieuwde poging van zijn solo album. Tot ieders verrassing krijgt Parsons een contract aangeboden bij Reprise Records. Bijna de gehele studio band van Elvis Presley wordt ingehuurd om het album in te spelen, Parsons en Harris doen de vocalen.
(Parsons betaalt zelf de muzikanten. Dankzij de gefortuneerde achtergrond van zijn familie ontvangt hij een maandelijke toelage van ruim $5000,- wat voor die tijd een zeer hoog bedrag is. Velen schrijven zijn gebrek aan doorzettingvermogen en het makkelijk opgeven van bands en projecten ook toe aan deze toelage. Hij hoefde immers nooit te werken voor zijn geld).
Parsons gaat op tournee door de US onder de naam Gram Parsons & The Fallen Angels. De studio band is te duur op mee op tour te nemen, dus er worden, naast Harris, sessie muzikanten ingehuurd om de tour te doen. De band begint totaal onvoorbereid aan de tour, zonder enige repetitie. Het is Harris die de band dwingt om tussen shows door te repeteren, en zodoende groeit de band uit tot een strak geheel en krijgt het lovende recensies. Tourmanager Phil Kaufman, die Parsons leerde kennen toen hij met de Stones werkte, zorgt ondertussen dat Parsons clean blijft en niet te veel drinkt tijdens shows. De goede reacties op de tour hebben echter totaal geen effect op de verkopen van het album. Ondanks zijn geschiedenis met The Byrds en The Flying Burrito Brothers wordt Parsons nu gezien als te traditioneel. Bands als The Eagles stonden nu volop in de picture. Weinigen weten op dat moment echter dat The Eagles, met voormalig Flying Burrito Brother Bearnie Leadon in de gelederen, juist de sound van Parsons hadden geleend, zij het met een commerciëler sausje er overheen.

Direct na de tour gaan Parsons en Harris terug de studio in om aan een opvolger te werken. De ‘Elvis band’ wordt wederom ingehuurd om de nummers in te spelen. Parsons is inmiddels weer helemaal clean en de opnames verlopen voorspoedig. Parsons is meer dan gelukkig met de sound van het album en voor het eerst lijkt hij zich serieus op zijn carriere te richten. Net voor de opnames van het album doen Parsons en Harris een paar shows met een all-star country-rock band, met hierin onder meer Clarence White, Sneaky Pete en Chris Ethridge. Vlak na deze show komt White om het leven als hij wordt aangereden door een dronken automobilist. Een couplet in het nummer ‘In My Hour Of Darkness’ gaat over dit ongeval. Tijdens de zeer traditionele begravenis van White vertrouwt Parsons aan Phil Kaufman toe dat hij zelf, na zijn dood, gecremeerd wil worden in Joshua Tree National Park. Dit park is in de jaren daarvoor een vaste plek geworden waar leden van The Byrds, Janis Joplin, Grateful Dead, en andere muzikanten samenkomen.
Als de opnames voor het nieuwe album zijn afgerond besluit Parsons om met een paar vrienden af te reizen naar Joshua Tree om te vieren dat de opnames zo goed zijn verlopen. Ze nemen hun intrek in The Joshua Tree Inn. Nog geen twee dagen na hun aankomst vinden de vrienden Parsons buiten bewustzijn in zijn kamer. Reanimeren helpt niet en op 19 september 1973 wordt Parsons officieel doodverklaard in het Hi-Desert Memorail Hospital. Hij was pas 26 jaar oud. De officiële doodsoorzaak is een overdosis alcohol en morfine.
Zijn lichaam wordt naar de luchthaven van Los Angeles vervoerd om vanaf daar naar zijn familie in Louisiana getransporteerd te worden. Phil Kaufman wilde echter Parsons’ laatste wens vervullen, en met vervalste documenten ontvreemt hij zijn lichaam van de luchthaven. In een geleende stationwagon rijdt hij de kist met Parsons’ lichaam naar Joshua Tree National Park. Onderweg koop hij twee jerrycans benzine en een fles whiskey. Kaufman rijdt samen met een vriend naar Cap Rock in het park, zet de kist naast de rots, gooit de benzine in de kist en steekt ‘m aan. Kaufman en een vriend worden een paar dagen later gearresteerd, maar krijgen slechts een boete voor van $750,- voor het achterlaten van verbande resten in de woestijn, aangezien er geen wet is die het verbiedt om een overleden lichaam te stelen. Cap Rock is sindsdien een bedevaardsoort geworden voor Gram Parsons fans uit de hele wereld.

Het album ‘Grevious Angel’ komt uiteindelijk uit in januari 1974, vier maanden na zijn dood. Het album komt niet hoger dan 195 in de Amerikaanse album chart, maar heeft sindsdien veel aan populairiteit gewonnen. Parsons wordt vooral bejubeld om zijn vermogen om country en rock met elkaar te vermengen, zoals Bob Dylan dat eerder deed met folk teksten en rock muziek. In Nederland ontvangt Parsons in 1974 een Edison voor dit album.

In de jaren na zijn dood is de waardering voor Parsons muziek blijven groeien. Emmylou Harris speelt tijdens iedere show nummers uit haar tijd met Parsons, er verscheen een film over het stelen van zijn lichaam (Grand Theft Parsons), er werden meerdere grote tribute concerten gegeven en artiesten uit alle hoeken noemen Parsons als een inspiratie en belangrijk muzikant zonder wie het geluid van zowel country-rock als de huidige singer-songwriter en anders uit hadden gezien. Zowel Ryan Adams als Bright Eyes nemen Parsons-achtige nummers op met Emmylou Harris. Ook Keith Richards noemt hem in bijna alle interviews die hij geeft. Hieronder een kleine bloemlezing van artiesten die nummers uit Parsons repertoire vertolken of een nummer aan hem hebben opgedragen:
Ryan Adams met Emmylou Harris en Bernie Leadon – Return Of The Grevious Angel

Norah Jones – She

Keith Richards – Hickory Wind

Elvis Costello – How Much I’ve Lied

Steve Earle & Gillian Welch – Sin City

Band Of Horses – A Song For You

The Eagles – My Man (geschreven door Bernie Leadon als eerbetoon aan Parsons)

First Aid Kit – Emmylou (een eigen nummer, opgedragen aan Parsons, Harris, Johnny Cash en June Carter. De video is opgenomen bij Cap Rock in Joshua Tree)

In 2004 verschijnt de alom geprezen documentaire ‘Fallen Angel’, waaraan bijna allenog in leven zijnde muzikanten die met Parsons hebben gewerkt hun medewerking aan verlenen