Supersister: boegbeeld van de symfonische rock

Dankzij groepen als Focus, Alquin, Ekseption, Kayak, Solution en Finch ontwikkelde zich in de eerste helft van de jaren zeventig in Nederland een florerende symfonische scene. Het waren ook nog eens bands die allemaal beschikten over een heel eigen geluid. Dat gold zeker voor een van de boegbeelden van de stroming: Supersister. Alle A en B-kanten van de singles die deze Haagse band uitbracht zijn nu verzameld op ‘The Golden Years Of Dutch Pop Music’.
De band begint in de tweede helft van de jaren zestig als schoolband op het Grotius College in Den Haag en heet aanvankelijk Provocation. De groep wordt een tijdlang aangevoerd door zanger Rob Douw, in die periode een bevlogen initiator van allerlei hippe happenings. Een daarvan, Sweet OK Supersister, gaat niet door maar bezorgt zijn band wel een nieuwe naam. Die wordt uiteindelijk ingekort tot Supersister, terwijl de bezetting zich stabiliseert rond Robert-Jan Stips (zang, toetsen), Sacha van Geest (fluit), Ron van Eck (bas) en Marco Vrolijk (drums). Geheel in de geest van de tijd richt de band het eigen underground centrum Provadya? op, waar allerlei culturele activiteiten ontplooid worden. De uitbaters zelf treden er elke zondag op.
In het voorjaar van 1970 verschijnt de eerste single: She Was Naked, waarop het unieke geluid van de band al in volle glorie te horen is. Het mist de top 10 op een haar, maar de naam van Supersister is wel meteen gevestigd. Dat blijkt eens te meer als het kwartet gevraagd wordt voor een optreden op het Holland Pop Festival in het Kralingse Bos in Rotterdam, een inmiddels legendarische Nederlandse tegenhanger van Woodstock waar verder hoofdzakelijk Amerikaanse en Britse acts voor aangetrokken worden.
In 1970 verschijnt ook het debuutalbum Present From Nancy, waarop de jonge formatie een heel eigen draai aan de ontluikende symfonische stijl geeft. De absurde humor heeft wel raakvlakken met die van Frank Zappa, terwijl het lichtvoetige spel met een hoofdrol voor fluit en toetsen geënt is op de Britse Canterbury scene (o.a. Soft Machine, Caravan, Gong). De reacties zijn heel positief. Het album verkoopt goed. De band wordt zelfs opgemerkt in Engeland, waar de toonaangevende deejay John Peel het album regelmatig in zijn programma op BBC 1 draait.
Daar blijft het niet bij. Het tweede album To The Highest Bidder komt in 1971 in Nederland gewoon uit via Polydor, maar ziet in Engeland het licht via Dandelion, het eigen label van diezelfde John Peel. Het bezorgt Supersister een nieuw topjaar. De band staat samen met o.a. Brainbox, Focus en Fleetwood Mac op het affiche van het Pinkpop festival, terwijl er ook opgetreden wordt in Frankrijk, Italië, Duitsland en Engeland. De single A Girl Named You blijft steken in de tipparade, maar het album vliegt dankzij opnieuw juichende kritieken de winkels uit.
Het vormt de perfecte aanloop naar wat volgens vele het meesterwerk van de band is: Pudding En Gisteren. Hoewel de titel al meteen aangeeft dat de band een vervreemdend gevoel voor humor gelukkig nog niet verloren is, laat het tegelijkertijd opnieuw een enorme muzikale groei horen. De mix van korte songs en meer uitgesponnen stukken laten virtuoos spel en verfijnde arrangementen horen. Radio is een van de meest pakkende liedjes en komt dan ook op single uit. Het reikt in mei 1972 tot de 21ste plaats in de Top 40. Het titelnummer Pudding En Gisteren wordt uitgevoerd met het Nederlands Dans Theater, een samenwerking waar de band oren naar heeft gekregen na een succesvol avontuur in Duitsland met een klassiek orkest. Het album wordt gelauwerd met de prestigieuze Edison onderscheiding.
Voor de buitenwacht verandert alles wat Supersister aanraakt in goud, maar achter de schermen stormt het. Er is vooral onenigheid over de te voeren muzikale koers. Van Eck en Stips sturen de band richting de jazzrock en broeden op een conceptalbum over de opkomst en ondergang van Alexander de Grote. Van Geest en Vrolijk zien weinig in deze ontwikkelingen en verlaten in 1973 de groep. De befaamde Manor Studio in Engeland is al geboekt, zoals de band zich ook al verzekerde van de diensten van producer Giorgio Gomelski. Inderhaast worden slagwerker Herman van Boeijen fluitist en saxofonist Charlie Mariano aangetrokken, terwijl ook Pierre Moerlen van Gong de helpende hand biedt. In deze bezetting wordt het epos Iskander opgenomen. Het album wijkt vooral in muzikaal opzicht af van de eerste drie platen. Hoewel het in recentere jaren door velen herontdekt is en eindelijk op waarde geschat wordt, zijn de reacties in 1973 nog lauw. Mariano verlaat al snel weer het langzaam zinkende schip. Zelfs de komst van Elton Dean van Soft Machine kan de band niet redden. In 1974 gaat Supersister uit elkaar.
Er volgt dat jaar nog wel een kleine naschok in de vorm van Spiral Staircase, een album van Sweet Okay Supersister waarop Sacha van Geest zich laat bijstaan door zijn oud-collega’s. De muzikanten zwermen vervolgens uit. Ook Robert-Jan Stips waagt zich aan een soloplaat, maar hij gooit vooral hoge ogen als hij gevraagd wordt om de Golden Earring te versterken. Hij vergezeld de populaire rockband tijdens enkele tournees door Amerika en drukt zijn stempel op de albums Switch en To The Hilt. Hij laat ook van zich horen in Sweet d’Buster en wordt in 1981 lid van The Nits.
Jarenlang wordt er in stilte gedroomd van een reünie van Supersister. In 2000 is het eindelijk zover. De klassieke bezetting van de band maakt zijn comeback op het ProgFest in Los Angeles. Niet veel later is het kwartet ook weer op de Nederlandse podia te vinden. De reacties zijn enthousiast. De band heeft niets van zijn unieke karakter en vitaliteit verloren, luidt het unanieme oordeel. De fans moeten de hoop op een nieuwe studioplaat echter laten varen als op 29 juli 2001 Sacha van Geest overlijdt. Zich realiserend hoe bepalend diens spel voor Supersister is, besluit de band meteen weer te stoppen. In dat jaar verschijnt nog wel een sfeervolle registratie van een optreden uit december 2000 in Paradiso.
In 2010 komt het overgebleven trio nog een keer terug voor een kort televisieoptreden. Een eenmalig optreden in de zomer van 2011 op het progressieve rockfestival NEARfest moet afgezegd worden als op 20 juli bassist Ron van Eck overlijdt. Het betekent ditmaal het definitieve einde van Supersister. Wat rest, is de muziek. De vier officiële albums en de singles laten een volkomen unieke band horen, die een subliem gevoel voor melodie, een onstuitbare drang tot experimenteren en een uniek gevoel voor humor etaleerde. Terwijl veel progressieve rock uit de vroege jaren zeventig niet meer los te zien is van die tijd, klinkt de muziek van Supersister vanwege al die charmes nog net zo fris als de dag dat het uitkwam.
door Robert Haagsma

Klik hier om The Golden Years Of Dutch Pop Music van Supersister te bestellen.